Eind jaren ‘70 begin jaren ’80. Er wordt gebouwd aan Tilburgs jongste nieuwbouwwijk “De Blaak”.
Bij de bouw van woonwijk de Blaak in de ‘80 er jaren was Luchtverwarming voor woningen nieuw. De vele (zelf)bouwers kregen naast een berg folders van allerlei bouwmaterialen ook informatie over deze moderne manier van een huis verwarmen. Geen “sta in de weg” radiatoren nodig, en weg met die lelijke buizen was de tekst in de folder. Slechts enkele vloer en of wandroosters was alles wat je in de woning kon waarnemen. Een ander benoemd voordeel bij luchtverwarming is dat er geen apart lucht verversingssysteem nodig is. Immers bij de op te warmen lucht wordt steeds ongeveer 10 % verse buitenlucht bijgemengd. De zeer snelle opwarmingstijd is een ander groot voordeel. Kortom het was de moeite waard om een vergelijking te maken tussen een conventionele CV en Luchtverwarming. De prijs van luchtverwarming was concurrerend. Overigens het gasverbruik van een verwarmingssysteem kwam overigens in geen enkele folder voor. De prijs van een kuub gas was immers zeer laag. Het was toen eenvoudig geen aandachtspunt. En zoals al gezegd het schilderen van de radiatoren kon achterwege blijven…. De mooie folders over luchtverwarming waren van Brink uit Staphorst, de enige Nederlandse fabrikant. In de Blaak is de naam Kempair als installateur van Brink luchtverwarming bekend.
Luchtverwarming en gasverbruik.
Bij vele Blaakse huizen verwarmd met lucht zijn regelmatig onze energieadviseurs gevraagd om eens te komen kijken naar het (hoge) energieverbruik. Het is de adviseurs intussen duidelijk geworden dat de huizen met lucht verwarming vaak een hoger tot zeer hoog gasverbruik laten zien. Bij nader onderzoek bleek dat dit verbruik als er sprake was het gebruik van de kruipruimte als luchtretour kanaal zeer hoog was. Opmerkelijk is ook dat de energieadviseurs ontdekte dat een aantal huizen met een extreem hoog gasverbruik soms nog beschikte over de eerste onverslijtbare Brink-ketel uit de jaren ’80 ! Hoogst verwonderlijk is dat deze zeer onzuinige oude ketels in de loop van de jaren nog niet vervangen waren door een HR ketel!
Retourkanaal via kruipruimte oorzaak van hoog gasverbruik!
Lucht verwarming kent een 2 tal in het huis ingebouwde kanaalsystemen. Een voor de toevoer van de warme lucht en een systeem voor het retour halen van de lucht. De retour gehaalde lucht gaat na opgewarmd en vermengd met een klein deel verse buitenlucht weer naar de te verwarmen ruimtes. Bij huizen die beschikten over een kruipruimte kon het aanleggen van een retoursysteem achterwege blijven. De kruipruimte als geheel diende als retourkanaal. Een systeem waarbij in de warme zomer de relatief koele lucht van onder de vloer weer in de woning werd geblazen. De Fan van het luchtsysteem maakt dan gebruik van de buffer van koele lucht uit de kruipruimte. Onze energieadviseurs bedachten al vrij snel dat bij het verwarmen van lucht waarbij een kruipruimte ook “meedoet” in het aantal te verwarmen kubieke meters lucht de reden voor een flink hoger gasverbruik zou kunnen zijn. En zeker als je dan bedenkt dat een kruipruimte niet geïsoleerd is. En als de kruipruimte ook nog eens enkele ventilatieroosters met buiten kent dan is de reden van een hoger gasverbruik niet moeilijk te raden. Gebleken is intussen dat woningen met de kruipruimte als retourkanaal in het stookseizoen doorgaans een hoog tot extreem gasverbruik laten zien.
Woningen die wel met speciale retourkanalen zijn uitgerust laten gemiddeld ook een hoger gasverbruik laten zien, maar dit verbruik loopt veel minder uit de pas met een conventionele CV installatie.
Warmtepomp met of zonder subsidie
Brink luchtverwarming heeft intussen niet stil gezeten. In de jaren ’80 werd de lucht direct verwarmd, daarna kwam de HR ketel met het indirecte verwarmen. Sinds 2022 is er een vernieuwde hybride HR ketel leverbaar die in combinatie met een all-electric buitenunit-warmtepomp werkt. Deze warmtepomp zorgt voor het verwarmen van water die in de vernieuwde Brinkketel weer wordt omgezet in warme lucht. Voordeel: op dit type warmtepomp voor het verwarmen van water is er subsidie mogelijk. Een warmtepomp voor lucht (eigenlijk een airco) is subsidie niet mogelijk. Sinds kort heeft Brink ook een ketel ontwikkeld die rechtstreeks kan samenwerken met een lucht-warmtepomp. Helaas is er voor dit type warmtepomp ook geen subsidie mogelijk. Dit omdat dit eigenlijk een omgekeerde gebruik van een airco is . Een oud systeem met beperkte verwarmingscapaciteit en dat werkt met een koudemiddel dat uit gefaseerd wordt vanwege de slechte invloed op het klimaat.
Voor meer informatie zie Brink website
Energiemarkt en luchtverwarming.
Op de Energiemarkt van 30 september heeft Ir. Jan de Vaan een lezing verzorgd over zijn inspanningen om zijn huis samen met een Brink luchtverwarming all-electric te gaan verwarmen. Jan is na het maken van een technisch plan (van het gas af) en een financieel plan (lening) begonnen om de buitenschil van zijn huis maximaal te isoleren. Jan had gekozen om zijn huis met een krachtige warmtepomp (airco) te verwarmen via het Brink luchtverwarming systeem. In de echt koude maanden wordt deze ondersteund met een all-electric unit in de lucht kanalen Omdat elektriciteit de energie leverancier zou zijn maakte het plaatsen van een flink aantal zonnepanelen natuurlijk onderdeel uit van zijn plan. Het was een zoektocht voor het vinden van een installateur die – op risico van Jan – elektrische units wilde maken en deze te installeren in de luchtkanalen. Natuurlijk waren er nog wat extra aanpassingen nodig maar sindsdien is Jan zijn stelling: van het gas af is zonder kosten mogelijk. Immers de besparing; – van het gas af – was voldoende voor de rente en aflossing van de flinke lening. Jan heeft geen eigen geld in deze transitie gestoken.
Energie café luchtverwarming.
Over luchtverwarming en toch een zuinig energiegebruik valt dus nog veel te zeggen. De werkgroep Luchtverwarming van de Energie coöperatie heeft daarom het voornemen om hierover een speciaal energie café te organiseren. De werkgroep is daarom op dit moment bezig om de diverse mogelijkheden voor een zuinige energievoorziening te inventariseren. Hierbij zijn ook installateurs betrokken. Woonwijk de Blaak kent volgens schatting een kleine 90 huizen met luchtverwarming. De Energie coöperatie kent een aantal van hen maar de meeste nog niet. Daarom een oproep aan alle huizenbezitters met luchtverwarming om zich te melden bij de energie coöperatie. Zij krijgen dan t.z.t een uitnodiging voor dit speciale energie café.
Werkgroep Luchtverwarming Jan Wijnen